บันทึกของเนห์รู
(เรียบเรียงจาก The Discovery of India ของยวาหระลาล เนห์รู , กรุณา กุศลาสัย แปล)
(เรียบเรียงจาก The Discovery of India ของยวาหระลาล เนห์รู , กรุณา กุศลาสัย แปล)
ที่คุมขังป้อมอะหะหมัดนคร ค.ศ. ๑๙๔๔
๕. ปรัชญาชีวิต
ความหลากหลายและความพร้อมมูลของธรรมชาติได้ก่อให้เกิดความตื่นเต้นแก่ข้าพเจ้า และช่วยสร้างอารมณ์กลมกลืนให้แก่จิตใจ ข้าพเจ้าอาจจะเข้ากันได้กับบรรยากาศแห่งความเชื่อถือและเทพเจ้าทั้งหลายแหล่ของชาวอินเดียและชาวกรีกโบราณ แต่ต้องขอสลัดเอาความคิดเรื่องมีพระเจ้าองค์เดียวหรือหลายองค์ออกเสียก่อน
การศึกษาคำสอนของมาร์กซ์และเลนินมีอิทธิพลเหนือจิตใจข้าพเจ้าอย่างสูง ได้ช่วยให้ข้าพเจ้ามองดูประวัติศาสตร์และเหตุการณ์ในปัจจุบันด้วยทรรศนะอย่างใหม่ สายโซ่อันยาวนานแห่งประวัติศาสตร์และวิวัฒนาการทางสังคมดูมีความหมายและติดต่อสืบเนื่องกัน อนาคตก็ดูคลี่คลายความมืดมนลง ผลสำเร็จในสหภาพโซเวียตได้ก่อให้เกิดสิ่งประทับใจอย่างยิ่ง บ่อยครั้งที่ข้าพเจ้าไม่ชอบหรือไม่เข้าใจเหตุการณ์บางประการของประเทศนั้นและมีความรู้สึกว่า เหตุการณ์ดังกล่าวคงจะมีความสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดกับการฉวยโอกาส หรือมิฉะนั้นก็คงจะเป็นผลของการแย่งชิงอำนาจทางการเมืองตามกาลเวลา แต่ทั้งที่เหตุการณ์ต่างๆ เหล่านั้นได้เกิดขึ้น และทั้งที่อาจจะมีการบิดเบือนบ้างซึ่งความมุ่งมาดปรารถนาเดิมในอันที่จะยกมาตรฐานความเป็นอยู่ของมนุษย์ให้ดีขึ้น ข้าพเจ้าก็แน่ใจว่า การปฏิวัติในสหภาพโซเวียตได้ผลักดันสังคมมนุษย์ให้ก้าวไปข้างหน้าอีกไกล ได้ช่วยจุดแสงสว่างอันโชติช่วงให้เกิดขึ้นอย่างไม่มีวันจะมอดดับ อีกทั้งยังได้ปูพื้นฐานให้แก่อารยธรรมแบบใหม่ที่โลกสามารถจะก้าวไปถึงได้
ข้าพเจ้าเป็นปัจเจกบุคคลนิยม และมีความเชื่อมั่นในหลักเสรีภาพส่วนตัว มากเกินกว่าที่จะชอบการบังคับให้อยูในระเบียบวินัยจนเกินไป แม้กระนั้น ข้าพเจ้าก็ตระหนักดีว่า ในโครงสร้างอันสลับซับซ้อนของสังคม เราจำเป็นจะต้องมีการจำกัดเสรีภาพของบุคคลบ้าง และบางที วิถีทางเดียวที่จะไปสู่การเข้าใจความหมายของเสรีภาพส่วนตัวได้ ก็คือโดยการจำกัดเสรีภาพนี้ในขอบเขตของสังคม ซึ่งหมายความว่าเสรีภาพของส่วนน้อยอาจจะต้องถูกจำกัดขอบเขต เพื่อประโยชน์แห่งเสรีภาพของส่วนใหญ่..
วิธีเข้าสู่ปัญหาของลัทธิมาร์กซ์โดยทั่วไปเป็นประโยชน์แก่ข้าพเจ้ามากเพราะมันสอดคล้องต้องกันไม่มากก็น้อยกับภาวะในปัจจุบันของความรู้ทางวิทยาศาสตร์ แต่ถึงแม้ว่าจะยอมรับวิธีเข้าสู่ปัญหาเช่นนี้ ผลที่เกิดขึ้นและการอธิบายเหตุการณ์ทั้งในปัจจุบันและอดีต ก็มิใช่ว่าจะแจ่มชัดเสมอไป การวิเคราะห์ของมาร์กซ์ในเรื่องอันเกี่ยวกับวิวัฒนาการสังคมโดยทั่วไปนั้นรู้สึกว่าจะถูกต้องดีมาก แต่ได้มีความคลี่คลายขยายตัวหลายประการเกิดขึ้นซึ่งไม่สอดคล้องกับทรรศนะของมาร์กซ์ในเรื่องที่เกี่ยวกับอนาคตอันใกล้
ต่อมาเลนินได้ปรับปรุงทฤษฎีของมาร์กซ์ให้เข้ากันได้กับความคลี่คลายขยายตัวบางประการเหล่านี้ อย่างเต็มไปด้วยความสำเร็จ และนับแต่นั้นเป็นต้นมา ก็ได้มีการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญๆ เกิดขึ้นอีกมากมาย เช่นการเกิดของลัทธิฟาสซิสม์และนาซิสม์ รวมทั้งพฤติการณ์ทั้งหลายทั้งมวลอันเป็นผลสืบเนื่อง ในปัจจุบัน ความเจริญก้าวหน้าทางวิชาการอย่างรวดเร็ว ตลอดจนการนำเอาความทางวิทยาศาสตร์มาใช้อย่างกว้างขวาง กำลังเปลี่ยนแปลงรูปโฉมของโลกไปอย่างรวดเร็วน่าฉงน ซึ่งล้วนแต่ก่อให้เกิดปัญหาใหม่สืบเนื่องขึ้นอีกต่อๆไป
เพราะฉะนั้น แม้ว่าข้าพเจ้าจะยอมรับหลักการอันเป็นพื้นฐานของทฤษฎีสังคมนิยม แต่ข้าพเจ้าก็มิได้ยุ่งกับข้อโต้เถียงนานาประการซึ่งมีอยู่ในทฤษฎีนี้ ข้าพเจ้าเบื่อหน่ายการดำเนินงานของกลุ่มการเมืองฝ่ายซ้ายในอินเดียผู้ใช้กำลังความสามารถของเขาให้หมดเปลืองไปในการโต้เถียงและต่อว่าต่อขานกัน ด้วยเรื่องอันละเอียดอ่อนของลัทธิ ซึ่งไม่ก่อความสนใจให้เกิดแก่ข้าพเจ้าเลย ข้าพเจ้ารู้สึกว่าชีวิตนี้เต็มไปด้วยความสลับซับซ้อนและเท่าที่เราจะสามารถเข้าใจมันได้ในภาวะปัจจุบันของความรู้ ชีวิตช่างเต็มไปด้วยความพิศดาร เกินกว่าที่เราจะจำกัดมันไว้ได้ภายในสี่มุมแห่งลัทธิใดลัทธิหนึ่งที่ตายตัวโดยเฉพาะ
ปัญหาอันแท้จริงที่เผชิญหน้าข้าพเจ้าอยู่นั้นได้แก่ปัญหาของบุคคลและชีวิตในสังคม ปัญหาการมีชีวิตอยู่ได้อย่างราบรื่น ปัญหาการสร้างความสมดุลอันเหมาะสมให้เกิดแก่ชีวิตภายในและชีวิตภายนอกของบุคคล ปัญหาการปรับความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและระหว่างกลุ่มคณะ ปัญหาการปรุงแต่งให้ดีขึ้นและให้เจริญขึ้นเรื่อยๆ ปัญหาการพัฒนาของสังคม และปัญหาการเป็นนักผจญภัยต่อไป โดยไม่หยุดยั้งของมนุษย์ ในการขบแก้ปัญหาเหล่านี้จำเป็นที่จะต้องใช้วิถีทางแห่งการสังเกต การมีความรู้อย่างแน่ชัดและการโต้เถียงทางเหตุผลอย่างจริงจัง อันเป็นวิธีการของวิทยาศาสตร์
การศึกษาคำสอนของมาร์กซ์และเลนินมีอิทธิพลเหนือจิตใจข้าพเจ้าอย่างสูง ได้ช่วยให้ข้าพเจ้ามองดูประวัติศาสตร์และเหตุการณ์ในปัจจุบันด้วยทรรศนะอย่างใหม่ สายโซ่อันยาวนานแห่งประวัติศาสตร์และวิวัฒนาการทางสังคมดูมีความหมายและติดต่อสืบเนื่องกัน อนาคตก็ดูคลี่คลายความมืดมนลง ผลสำเร็จในสหภาพโซเวียตได้ก่อให้เกิดสิ่งประทับใจอย่างยิ่ง บ่อยครั้งที่ข้าพเจ้าไม่ชอบหรือไม่เข้าใจเหตุการณ์บางประการของประเทศนั้นและมีความรู้สึกว่า เหตุการณ์ดังกล่าวคงจะมีความสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดกับการฉวยโอกาส หรือมิฉะนั้นก็คงจะเป็นผลของการแย่งชิงอำนาจทางการเมืองตามกาลเวลา แต่ทั้งที่เหตุการณ์ต่างๆ เหล่านั้นได้เกิดขึ้น และทั้งที่อาจจะมีการบิดเบือนบ้างซึ่งความมุ่งมาดปรารถนาเดิมในอันที่จะยกมาตรฐานความเป็นอยู่ของมนุษย์ให้ดีขึ้น ข้าพเจ้าก็แน่ใจว่า การปฏิวัติในสหภาพโซเวียตได้ผลักดันสังคมมนุษย์ให้ก้าวไปข้างหน้าอีกไกล ได้ช่วยจุดแสงสว่างอันโชติช่วงให้เกิดขึ้นอย่างไม่มีวันจะมอดดับ อีกทั้งยังได้ปูพื้นฐานให้แก่อารยธรรมแบบใหม่ที่โลกสามารถจะก้าวไปถึงได้
ข้าพเจ้าเป็นปัจเจกบุคคลนิยม และมีความเชื่อมั่นในหลักเสรีภาพส่วนตัว มากเกินกว่าที่จะชอบการบังคับให้อยูในระเบียบวินัยจนเกินไป แม้กระนั้น ข้าพเจ้าก็ตระหนักดีว่า ในโครงสร้างอันสลับซับซ้อนของสังคม เราจำเป็นจะต้องมีการจำกัดเสรีภาพของบุคคลบ้าง และบางที วิถีทางเดียวที่จะไปสู่การเข้าใจความหมายของเสรีภาพส่วนตัวได้ ก็คือโดยการจำกัดเสรีภาพนี้ในขอบเขตของสังคม ซึ่งหมายความว่าเสรีภาพของส่วนน้อยอาจจะต้องถูกจำกัดขอบเขต เพื่อประโยชน์แห่งเสรีภาพของส่วนใหญ่..
วิธีเข้าสู่ปัญหาของลัทธิมาร์กซ์โดยทั่วไปเป็นประโยชน์แก่ข้าพเจ้ามากเพราะมันสอดคล้องต้องกันไม่มากก็น้อยกับภาวะในปัจจุบันของความรู้ทางวิทยาศาสตร์ แต่ถึงแม้ว่าจะยอมรับวิธีเข้าสู่ปัญหาเช่นนี้ ผลที่เกิดขึ้นและการอธิบายเหตุการณ์ทั้งในปัจจุบันและอดีต ก็มิใช่ว่าจะแจ่มชัดเสมอไป การวิเคราะห์ของมาร์กซ์ในเรื่องอันเกี่ยวกับวิวัฒนาการสังคมโดยทั่วไปนั้นรู้สึกว่าจะถูกต้องดีมาก แต่ได้มีความคลี่คลายขยายตัวหลายประการเกิดขึ้นซึ่งไม่สอดคล้องกับทรรศนะของมาร์กซ์ในเรื่องที่เกี่ยวกับอนาคตอันใกล้
ต่อมาเลนินได้ปรับปรุงทฤษฎีของมาร์กซ์ให้เข้ากันได้กับความคลี่คลายขยายตัวบางประการเหล่านี้ อย่างเต็มไปด้วยความสำเร็จ และนับแต่นั้นเป็นต้นมา ก็ได้มีการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญๆ เกิดขึ้นอีกมากมาย เช่นการเกิดของลัทธิฟาสซิสม์และนาซิสม์ รวมทั้งพฤติการณ์ทั้งหลายทั้งมวลอันเป็นผลสืบเนื่อง ในปัจจุบัน ความเจริญก้าวหน้าทางวิชาการอย่างรวดเร็ว ตลอดจนการนำเอาความทางวิทยาศาสตร์มาใช้อย่างกว้างขวาง กำลังเปลี่ยนแปลงรูปโฉมของโลกไปอย่างรวดเร็วน่าฉงน ซึ่งล้วนแต่ก่อให้เกิดปัญหาใหม่สืบเนื่องขึ้นอีกต่อๆไป
เพราะฉะนั้น แม้ว่าข้าพเจ้าจะยอมรับหลักการอันเป็นพื้นฐานของทฤษฎีสังคมนิยม แต่ข้าพเจ้าก็มิได้ยุ่งกับข้อโต้เถียงนานาประการซึ่งมีอยู่ในทฤษฎีนี้ ข้าพเจ้าเบื่อหน่ายการดำเนินงานของกลุ่มการเมืองฝ่ายซ้ายในอินเดียผู้ใช้กำลังความสามารถของเขาให้หมดเปลืองไปในการโต้เถียงและต่อว่าต่อขานกัน ด้วยเรื่องอันละเอียดอ่อนของลัทธิ ซึ่งไม่ก่อความสนใจให้เกิดแก่ข้าพเจ้าเลย ข้าพเจ้ารู้สึกว่าชีวิตนี้เต็มไปด้วยความสลับซับซ้อนและเท่าที่เราจะสามารถเข้าใจมันได้ในภาวะปัจจุบันของความรู้ ชีวิตช่างเต็มไปด้วยความพิศดาร เกินกว่าที่เราจะจำกัดมันไว้ได้ภายในสี่มุมแห่งลัทธิใดลัทธิหนึ่งที่ตายตัวโดยเฉพาะ
ปัญหาอันแท้จริงที่เผชิญหน้าข้าพเจ้าอยู่นั้นได้แก่ปัญหาของบุคคลและชีวิตในสังคม ปัญหาการมีชีวิตอยู่ได้อย่างราบรื่น ปัญหาการสร้างความสมดุลอันเหมาะสมให้เกิดแก่ชีวิตภายในและชีวิตภายนอกของบุคคล ปัญหาการปรับความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลและระหว่างกลุ่มคณะ ปัญหาการปรุงแต่งให้ดีขึ้นและให้เจริญขึ้นเรื่อยๆ ปัญหาการพัฒนาของสังคม และปัญหาการเป็นนักผจญภัยต่อไป โดยไม่หยุดยั้งของมนุษย์ ในการขบแก้ปัญหาเหล่านี้จำเป็นที่จะต้องใช้วิถีทางแห่งการสังเกต การมีความรู้อย่างแน่ชัดและการโต้เถียงทางเหตุผลอย่างจริงจัง อันเป็นวิธีการของวิทยาศาสตร์
No comments:
Post a Comment